اگر در صنعت مداربسته فعالیت می کنید و با برندهای مختلف همکاری دارید، یکی از سوالاتی که حتما باید جواب آن را بدانید این است: "پروتکل ONVIF چیست؟"
این پروتکل مدتهاست در اکثر دوربین های مداربسته شبکه (IP) پیاده سازی شده است. بنابراین، ما توصیه می کنیم که این مقاله را با دقت مطالعه کنید تا در مورد این موضوع بیشتر بدانید. خب، بیایید قبل از ورود به جزئیات فنی، کمی به بررسی مبانی این مبحث بپردازیم.
ONVIF یک پروتکل استاندارد جهانی در حوزه ارتباطات داخلی نظارت تصویری بین دستگاه هایی نظیر دوربین های شبکه، دستگاه های DVR، دستگاه های NVR و نرم افزارهای VMS است. بسیاری از دستگاه های نظارتی تحت شبکه امروزه با پروتکل ONVIF سازگاری دارند و برخی از پروفایل های آن را مورد استفاده قرار می دهند. پروتکل ONVIF در سال 2008 با همکاری برندهای Axis، Bosch و Sony ایجاد گردید و امروزه بیش از 500 برند و 5000 محصول با این پروتکل سازگاری دارند. بیشتر دوربین های IP موجود در بازار دارای پروتکل ONVIF هستند. قبل از پیاده سازی پروتکل ONVIF، دوربین ها و دستگاه های ضبط از تولیدکنندگان مختلف قادر به ارتباط با هم نبودند. بنابراین، کاربران مجبور به استفاده از تجهیزات یک برند خاص می شدند.
یک نصاب دوربین مداربسته را در نظر بگیرید که به یک مشتری دوربین IP و NVR می فروشد. مشتری بعدا تصمیم می گیرد از تجهیزات یک برند دیگر استفاده کند. با استفاده از پروتکل ONVIF، امکان ارتباط این دستگاه ها فراهم می شود و در نتیجه مشتری گزینه های متعددی برای انتخاب برند خواهد داشت. فرض کنید که یک NVR از برند Bosch دارید و میخواهید از آن با دوربین های IP هایک ویژن استفاده کنید. اما از آنجایی که پروتکل های این دو برند متفاوت است، آنها به صورت مستقیم با هم سازگار نیستند. بنابراین، شما نیاز به یک پروتکل رایج دارید که هر دو برند از آن پشتیبانی کنند و امکان ارتباط صحیح بین آنها را فراهم کند. همانطور که زبان انگلیسی به عنوان زبان جهانی ارتباط انسان ها شناخته شده است، ONVIF نیز پروتکل جهانی برای دستگاه های سیستم امنیتی IP است. اگر دقت کرده باشید، لهجه زبان انگلیسی بین کشورهای مختلفی مانند انگلیس، آمریکا، کانادا، استرالیا و ... متفاوت است. شرایط مشابهی برای پروتکل ONVIF وجود دارد که انواع آن را با نام پروفایل تفکیک می کند. (در ادامه به بررسی پروفایل ها خواهیم پرداخت)
هنگامی که یک دستگاه NVR دستوراتی را به دوربین IP ارسال می کند تا ویدئوهایی با کیفیت بالا را درخواست نماید، یک استاندارد رایج از طریق پروتکل ONVIF اعمال می شود که به دوربین اجازه ارائه مورد درخواستی به NVR را می دهد؛ حتی اگر NVR توسط شرکت دیگری و با برندی متفاوت ساخته شده باشد. بنابراین، به عنوان مثال دستورات مورد استفاده در یک دوربین PTZ برای تغییر موقعیت دوربین یا ارسال استریم ویدئویی Full HD همواره یکسان هستند. در این بین تولید کننده دوربین یا نرم افزار VMS اهمیت ندارد.
یکپارچه سازی بین دوربین های IP و سیستم ضبط و نظارت کار دشواری است. زیرا نیازمند صرف زمانی طولانی به منظور مطالعه پروتکل های اختصاصی تولیدکنندگان مختلف و ساعات طولانی توسعه پلتفرم است. شرکت های توسعه دهنده نرم افزارهای نظارت تصویری را در نظر بگیرید. توسعه دهندگان این شرکت ها باید با تولیدکنندگان مختلف تماس بگیرند تا به اسنادی دست پیدا کنند که نحوه ارتباط با دوربین های IP آن تولید کننده را مشخص می کند. هر چه با مرور زمان تولیدکنندگان بیشتر با دوربین های IP وارد بازار شدند؛ حجم کاری این توسعه دهندگان نیز به شکلی عظیم افزایش یافت. همچنین با توجه به اینکه تولیدکنندگان همواره در حال ارائه محصولات جدید و بروزرسانی firmware انها هستند، شرکت های توسعه دهنده نرم افزارهای مدیریت ویدئو، مجبور می شدند به صورت مداوم کدنویسی خود را بروزرسانی کنند.
پروتکل ONVIF این امکان را به تولیدکنندگان دوربین های IP و نرم افزارهای مدیریت تصاویر می دهد تا از یک پروتکل یکسان استفاده کنند. بنابراین، دیگر با ورود دوربین ها یا نرم افزارهای جدید، نیازی به کدنویسی مجدد از سوی دو طرف نخواهد بود.
خیر. در واقع استاندارد دیگری به نام PSIA وجود دارد که قبل از ONVIF ارائه شد اما برخلاف ONVIF پشتیبانی عظیم تولیدکنندگان این صنعت را بدست نیاورد. بنابراین، پس از مدتی استاندارد ONVIF به عنوان پروتکل استاندارد مورد استفاده در اکثر تولیدکنندگان دوربین های IP و سیستم های نظارت ویدئویی مورد استفاده قرار گرفت.
هر تولیدکننده پروتکل خاص خود را دارد که امکان کار با ویژگی های خاص نظیر نماهای دوربین Fish Eye، تحلیل های ویدئویی و ... را فراهم می کند اما بسیاری از این ویژگی ها تحت پشتیبانی کامل پروتکل ONVIF قرار ندارند. همچنین برخی از مشکلات سازگاری بین دستگاه هایی رخ می دهد که ادعا شده است با ONVIF سازگارند اما کارایی آنها در حد انتظار نیست.
علاوه بر ویدئو، شما می توانید از سایر ویژگی ها نظیر آلارم ها، تحلیل ویدئویی، صدا، کنترل های PTZ و ... نیز تحت پروتکل ONVIF استفاده کنید. البته میزان استفاده از چنین قابلیت هایی بستگی به نسخه پروتکل مورد استفاده توسط تولید کننده دارد. این پروتکل در نسخه های 1.x و 2.x ارائه شده است. نسخه های 1.0 به بالا (قبل از نسخه 2.0 و بالاتر) در حال حاضر بسیار قدیمی شده اند و بسیاری از تولید کنندگان دیگر از آن استفاده نمی کنند. جدیدترین نسخه دارای پروفایل های مختلفی است که نمایانگر ویژگی های تحت پشتیبانی پروتکل است. برای آشنایی با آنها به لیست زیر توجه کنید.
Profile S: این پایه ای ترین پروفایل برای دوربین ها به شمار می رود. این پروفایل از استریم ویدئویی از دوربین به سیستم ضبط و نظارت پشتیبانی می کند.
Profile G: از کنترل حافظه ویدئو پشتیبانی می کند. اگر یک دوربین ویدئوها را روی کارت حافظه ذخیره کند و VMS بخواهد جستجوی در ویدئوها انجام دهد، می توان از این پروفایل استفاده کرد.
Profile Q: این پروفایل امکان شناسایی دوربین های شبکه را از طریق اسکن فراهم آورده و همچنین با از بین بردن پسوردهای استاندارد، امنیت سیستم را افزایش می دهد.
Profile T: این پروفایل از کدک جدید H.265 پشتیبانی خواهد کرد.
Profile C and A: این پروفایل از اکسس کنترل پشتیبانی می کند.